Den Haag - Durban - Parijs

Wat hebben deze steden met elkaar te maken? Vorige week kreeg ik naar aanleiding van een blogbericht een mail uit Durban over een reactie van iemand uit Parijs.
Het begon op kerstavond 2005. 2 Nigeriaanse mannen hadden op straat een uitnodiging gekregen voor de kerstviering van de Havenkerk. Ze kwamen in de kerk en er ontstond iets van contact. Ik ken de 2 mannen eigenlijk alleen van de paar keer dat ik ze in een kerkdienst heb gezien en ontmoet. Na een aantal maanden waren ze weer verdwenen. Ze waren illegaal, opgepakt door de politie en het land uitgezet. Na jaren heeft één van hen via Facebook contact weten te leggen met Hans Vel Tromp. Hans was in de tijd dat deze 2 mannen in de Havenkerk kwamen als pastoraal werker/gemeentestichter verbonden aan de Havenkerk. Momenteel werkt Hans in Durban aan een nieuwe 'Harbour Church' (zie bericht 'De Havenkerk op TV van 18 maart). Hans had een link naar mijn blog op Facebook gezet waarop de volgende reactie uit een Banlieu in de buurt van Parijs kwam:  "i'm filled with emotion as i get to see pastor peter again. God bless both of u." Aan Hans heeft hij laten weten dat hij in de Havenkerk tot geloof is gekomen. Sinds die tijd leest hij in de Bijbel, hij gaat naar de kerk in zijn buurt. Ik was ook 'filled with emotion' toen ik dit berichtje las. Je ziet mensen gaan en komen in de Havenkerk. Heel vaak zie je geen vrucht. Als er dan zo'n berichtje komt uit de Banlieus bij Parijs... thank you Isaac. God bless you!

Een spiegel van de buurt?

Als je kerk in de buurt wilt zijn, dan wil je ook graag dat de mensen in de kerk een afspiegeling zijn van de mensen in de buurt. In de Schilderswijk is een kleine 10% van de bewoners van Nederlandse afkomst. De grootste bevolkingsgroepen komen uit Turkije, Marokko en Suriname. Daarnaast zijn er nog een tal van landen waar mensen vandaan komen. De Schilderswijk is een echte multiculturele wijk. En door de grote groepen Turken en Marokkanen dus ook een overwegend Moslim-wijk. Wat betekent de aanwezigheid van zo veel moslims voor de Havenkerk? We beseffen dat het begint met goed contact. In de loop van de jaren is wel iets van contact ontstaan, maar naar ons idee nog te weinig. We bidden er voor dat er meer contacten mogen groeien. Gisteren hadden we voor het eerst een bijeenkomst van een groepje mensen die visie hebben voor contact met moslims. Mooi is om te zien dat veel mensen al allerlei contacten hebben met moslims op het werk of in de buurt. We hebben samen nagedacht over wat we kunnen betekenen voor moslims in de buurt. Maar wat willen we dan eigenlijk? Het gaat volgens mij om een open en eerlijke ontmoeting, om laten zien dat je goede buur kunt zijn met elkaar, om samen te spreken wat ons ten diepste bezig houdt, om te delen hoe ons geloof kleurt hoe we in het leven staan...Willen we dan ook dat ze gaan geloven in Jezus? Bij een open en eerlijke ontmoeting hoort dat je open en eerlijk bent over wat je ten diepste gelooft. Wij geloven dat mensen door geloof in Jezus tot hun bestemming komen. Dat geldt ook voor onze moslimnaasten. We gunnen het ze graag!

een prachtige doopdienst

Er is maar 1 Havenkerk, maar die uit zich in verschillende vormen. De afgelopen jaren is er naast de mensen die in de zondagochtenddienst komen een soort huisgemeente gevormd die samenkomt op de zondagmiddag: gewoon, rond de tafel met een groepje die ondertussen gegroeid is tot zo'n 15 mensen gemiddeld, samen kerk zijn. Afgelopen zondag beleefde deze groep een hoogtepunt in zijn bestaan: er werd één van de leden gedoopt, een vrouw van 87 jaar. Ze was al tijden oprecht christen, maar nog nooit was ze gedoopt. Nu eindelijk gebeurde het. Voor deze ene keer was de groep wat groter. Meer dan 40 mensen hebben deze doop meegemaakt. Het bijzondere van deze zondagmiddag groep is dat alle leden komen uit de directe buurt van de Havenkerk. Sommigen hebben een kerkelijke achtergrond (vooral Katholiek of Leger des Heils) maar eigenlijk voor allemaal geldt dat ze los stonden van de kerk voordat ze met de Havenkerk in contact kwamen. In de loop van de tijd is de verbondenheid met de kerk gegroeid, is ook het verlangen naar God gegroeid en is de gemeenschap van deze mensen met elkaar steeds hechter geworden. Ze zijn een echte huisgemeente geworden die toezien op elkaar. Tegelijk horen ze bij de rest van de Havenkerk. Ze voelen zich niet thuis in een drukke dienst met al die vriendelijke jonge mensen met hun mooie gezinnetjes. Soms is dat net wat te veel... Tegelijk ervaren ze het als bijzonder om deel uit te maken van een kerk samen met dokters en advocaten, waar niemand neer kijkt op een ander. Een aantal keren per jaar komt alles samen: een unieke groep mensen met een diversiteit die ik nergens anders ben tegen gekomen. Op andere momenten is de ontmoeting onderling er in kleiner verband. Maar ook op momenten dat we in gescheiden groepen bij elkaar komen weten we: we horen bij elkaar. Dat maakt de Havenkerk uniek. De doop van zondag markeerde de zelfstandigheid van de middaggroep ten opzichte van de zondagochtendgroep. En zo hoort het ook: we maken samen deel uit van één kerk, niet de ene groep afhankelijk van de ander, maar gelijkwaardig. En we leren van elkaar.

Afscheid nemen

Afgelopen maanden hebben we op verschillende manier van mensen afscheid moeten nemen. Een gezin verhuisde naar Limburg, een moeder met kind vertrok naar een streng Islamitisch land, een echtpaar vertrok om als zendingswerkers te werken in Mozambique en iemand stierf na een lange lijdensweg. Stuk voor stuk ingrijpende momenten van afscheid. In een kleine gemeente als de Havenkerk voel je het afscheid intens. Afscheid maakt verdrietig. Zeker als iemand afscheid moet nemen van het leven. Maar ook als je weet dat de ander in een moeilijke, zo niet onmogelijke situatie terecht komt!
Aan het begin van de zomer, toen het gezin afscheid nam om te verhuizen zongen de kinderen in de kerk een liedje met de tekst 'er is een God die geen afscheid neemt'. Een liedje met zo'n prachtige eenvoudige diepe tekst. Op dat moment zat ook de moeder in de kerk die wist dat ze met haar dochter afscheid moest nemen van de mensen in de kerk omdat ze verhuizen moest naar haar land van herkomst. Als ik nu contact met haar heb dan hoor ik alleen maar dat ze het erg zwaar heeft. Zij en haar kind zijn christen geworden, maar dat wordt door de familie en de overheid niet geaccepteerd. Frustrerend om de nood te horen, maar verder niets te kunnen doen voor mensen die je zo goed kent. Dan denk ik maar weer aan het simpele kinderliedje: er is een God die geen afscheid neemt...

15 jaar De Haven

15 jaar geleden is stichting De Haven opgericht.  De Haven geeft vanuit christelijke bewogenheid hulp aan prostituees. Ze hebben er voor gekozen om dit jubileum op bijzondere wijze te vieren: niet met een feest, maar met de uitgave van 2 boekjes. Een boekje voor 'de achterban', mensen die belangstelling hebben voor het werk van De Haven met verhalen van (ex)prostituees en vrijwilligers en een boekje voor vrouwen in de prostitutie. Als oprichter van De Haven heb ik ook een stukje voor het (eerste) boek mogen schrijven. Als voorsmaak van het boek volgt hieronder mijn bijdrage. Het boek is te bestellen via http://www.stichtingdehaven.nl/. Daar leest u ook hoe je een gift kunt overmaken voor dat andere mooie boek!

Geraakt

Ongeveer 25 jaar geleden kwam ik als jong groentje uit de provincie wonen in Den Haag. Mijn missionaire bevlogenheid bracht me naar een buurt, waar weinig mensen wilden wonen, aan de rand van de hoerenstraat. Ik keek naar de prostitutie zoals de meeste (kerk)mensen er naar zullen kijken: het is een vreemde, onbekende wereld waar je niets mee te maken wilt hebben.

Hoewel ik het goed vond om te wonen aan de rand van de prostitutiewereld, vermeed ik het angstvallig om in die straat te komen. Maar jaren later, ik was inmiddels dominee in het keurige Katwijk, is mijn leven zo geleid dat ik pastor werd van de prostituees uit die straat en ik het initiatief kon nemen tot het oprichten van De Haven. Een onbekende wereld ging open. Achter die façade van een duistere, zondige buitenkant bleken echte mensen te leven: je kon gewoon met ze praten, het waren eigenlijk gewone mensen net als ieder ander en het meest schokkende was misschien nog wel… de meeste vrouwen geloofden in God!

Ik heb veel van de vrouwen achter de ramen geleerd. Ik heb geweldige kracht gezien waarmee vrouwen zich staande houden in een keiharde wereld. Ik heb geleerd dat je naar zonde niet alleen kunt kijken als een probleem van individuen, maar dat er ook zondige structuren zijn waar mensen slachtoffer van worden. Maar ook heb ik geleerd dat je niet in makkelijke zwart-wit schema’s kunt denken, ook uitgebuite vrouwen zijn niet altijd alleen maar slachtoffer maar hebben ook eigen verantwoordelijkheden. En ik heb ervaren dat het voor de relatie met God niet uitmaakt of je nu dominee bent of prostituee… voor beiden is het vaak zoeken, en voor beiden kan God een geweldig houvast zijn! Zolang je van de buitenkant aankijkt tegen de prostitutie is het één duistere wereld, maar kom je daarbinnen en leer je mensen kennen dan blijken prostituees ook opeens gewone mensen te zijn. Mensen met mooie en minder mooie kanten, mensen met hele gewone dagelijkse zorgen waar aandacht voor nodig is, ja mensen van wie je kunt houden!

Ondertussen ben ik al weer een jaar of 8 weg bij de Haven. Af en toe komen er wel vrouwen via de Haven naar de Havenkerk, waar ik nu pastor ben. Maar dan ontmoet ik hen volkomen los van de prostitutiewereld. Ik heb nog altijd een zwak voor de mensen die ik in mijn tijd in de Haven heb leren kennen. Maar ik merk dat ik ook weer anders tegen de prostitutiewereld ben aan gaan kijken. Zo heb ik met een schok gemerkt dat ik in mijn tijd als pastor van de Haven de prostitutie vrij gewoon ben gaan vinden, terwijl het wel degelijk recht tegen Gods mooie bedoeling met seksualiteit ingaat en het een wereld is waar duisternis heerst. Tegelijk heb ik mezelf er op betrapt dat ik nu weer makkelijk denk of spreek over prostituees als een groep. Zo werkt het vaak: dat we een oordeel hebben over een groep mensen terwijl we ze niet echt kennen. O zo makkelijk is dat. Je hebt een idee dat je wel weet hoe het zit, totdat je een individu uit die groep leert kennen, een echt mens. Dan blijken er allerlei nuances en kleuren te bestaan, vreselijk ingewikkeld. Maar wel echt.

Ik ben ontzettend blij dat het werk van De Haven is doorgegaan. Het is zo belangrijk dat er vrouwen zijn die op grond van gelijkwaardigheid de medemens in de prostitutie willen ontmoeten. Als wij menen iets te kunnen zeggen over prostituees of de wereld van de prostitutie kunnen we niet zonder de verhalen van de vrouwen van De Haven. Want in die verhalen komen unieke mensen tot leven.

Peter Strating

Ninevé

Vandaag een intrigerend boek gelezen: Nineve van Rick de Gier. De hoofdpersoon van Nineve is Daniel die in een benauwd evangelisch milieu is opgegroeid waar de deuren naar de wereld gesloten zijn. Maar als Daniel met popmuziek in aanraking komt maakt hij een soort bekering naar de wereld. Het komt tot een breuk met de wereld waar hij uitkomt. Maar in zijn nieuwe wereld van films en muziek blijft zijn verleden hem steeds achtervolgen. Hij wordt tegen zijn zin in zanger/songwriter van een band met de prachtige naam The revival songbook, waarvoor hij liedjes maakt die geïnspireerd zijn op Opwekkingsmelodieën.
Ninevé wijst natuurlijk op het verhaal van Jona. Jona is iemand die vlucht voor zijn roeping. Zo ervaart Daniël tegen wil en dank zijn leven ook telkens weer. Hij sluit zich in zijn kamer op als Jona in de walvis.
Ik vond het een beklemmend boek omdat het scherp dwaasheid van de (evangelische) kerkcultuur laat zien. Een kerkcultuur die ook als Jona vlucht voor zijn roeping door zich afzijdig van de wereld te laten. Maar het is ook een boek die voorzichtig een perspectief laat zien. Op de laatste bladzijde wordt Daniel in een apart tafereel meegevoerd door Jezus in een bloedrode Cadillac. Het laatste stukje lopen ze een berg op. Daniel snapt niet helemaal wat hem overkomt. Hij denkt dat het einde van de wereld gekomen is en dat zijn rol is uitgespeeld. Maar Jezus nodigt hem uit een bijrol op zich te nemen. Vanaf de berg laat Jezus de stad zien waar hij op dat moment is (Vancouver) en wijst hem op de schoonheid ervan. Zo komt het boek weer terug bij het begin waar de laatste verzen van het bijbelboek Jona als een motto staat opgetekend.
Het boek rekent af met kerkcultuurtjes. Het doet me een beetje denken mijn wereld van vroeger: met een vleugje humor herken ik de discussies op de jeugdvereniging en de films van de koffiebar. Intrigerend vind ik de worsteling van Daniel die niet loskomt van zijn verleden en nooit zichzelf durft te laten zien, ja eigenlijk zelf niet eens weet wie hij is...  hoe bevrijdend is de vreemde Jezus in het boek, die zich niet drukmaakt over de kloof tussen kerk en wereld maar gewoon de wereld inspirerend vindt. Het boek daagt uit om je niet zo druk te maken over de grote reddersrol die je msschien voor jezelf hebt uitgedacht, maar wel om na te denken over je eigen bijrol in de wereld die Jezus liefheeft.

Sporten op het Oranjeplein

Terwijl ik genoot van een heerlijke vakantie hebben anderen er de afgelopen weken voor gezorgd dat er heel veel gebeurde in de Havenkerk, met als hoogtepunt van deze zomer een sportweek op het Oranjeplein in samenwerking met Athletes in Action. Een week lang is er gesport en gespeeld met veel kinderen uit de buurt. Wie er een kleine indruk van wil zien moet het mooie filmpje bekijken dat op de eerste dag gemaakt is (http://www.youtube.com/watch?v=cCD8rIyaS3c). Tientallen kinderen hebben genoten. Het was bijzonder om als kerk zo iets moois te doen in de buurt. Na de vakantie hopen we er mee verder te gaan en de kinderen die meegedaan hebben uit te nodigen voor onze Havenkidsclub en tienerclub. Daarnaast hopen we nieuwe activiteiten voor de tieners te kunnen ontwikkelen. Fijn dat we als kerk gebruik konden maken van de expertise van Athletes in Action en van de bereidwillige hulp van verschillende kerken uit Den Haag. Je kunt als kleine kerk niet alles alleen, maar samen met anderen blijken er geweldig mooie dingen mogelijk!

Alpen 2011

Afgelopen dagen heerlijk met een aantal vrienden gefietst in de Alpen waar we 3 reuzencols hebben bedwongen: de Madeleine, Glandon en Galibier (ter geruststelling: niet allemaal op 1 dag, maar gedurende 3 achtereenvolgende dagen). Vorige week heb ik in de Nebokerk (waar een aantal van deze vrienden naar de kerk gaan) het fietsen van een uit de 'Tour' beroemde alpencol als voorbeeld gebruikt voor het navolgen van Christus: soms is het afzien en denk je 'waar ben ik aan begonnen', maar als je boven bent geeft de inspanning een fantastisch gevoel! Ook al kom je als laatste aan, getuige de foto van mijn aankomst boven op de Glandon.

Ontmoetingsplek

Het is al weer een tijd geleden dat ik mijn laatste bericht heb gepost. Hoog tijd voor een nieuwe. Op zich heb ik de afgelopen maand genoeg meegemaakt, maar ja... niet alles is natuurlijk geschikt voor de openbaarheid. Dat geldt wel voor wat gedachten naar aanleiding van een boek dat ik gelezen heb. het gaat om 'The Shaping of Things to Come' van Alain Hirsch en Michael Frost. Zij hebben een mooi boek geschreven over incarnational mission. In het kort komt het er op neer dat ze met die term bedoelen dat je niet steeds bezig moet zijn mensen naar jouw kerk toe te bewegen, maar dat je als christenen in de wereld moet trekken, om onder de mensen te zijn om zo het licht van Jezus in de wereld te laten schijnen. Ze brachten me op een idee dat ik eerder al 2 keer op een andere manier naar me toe had gekregen. Eén van de effectieve middelen die ze noemen is het beginnen van een winkel in de buurt waar je als kerk thuis wil zijn. Want een winkel is een ontmoetingsplek in microformaat. Christenen en niet-christenen kunnen elkaar daar in een onbevangen setting ontmoeten. Als je een winkel kunt starten met aanbod wat dienstbaar is aan de buurt dan is dat een mooi middel om contacten te leggen in de buurt en mensen te leren kennen.
Eerder had een paar maanden geleden een oudste van de Havenkerk me daar al op gewezen. Hij werkte voor de werkvoorzieningsprojecten van het Leger des Heils in Den Haag. Eén van hun projecten is een tweedehands kleningwinkel in de Schilderswijk. Het was hem opgevallen wat voor een ontmoetingsplek van mensen uit de buurt dat kleine winkeltje was. Even daarna hoorde ik een lezing van een onderzoekster die een half jaar lang een kopieerwinkel had onderzocht. Het was haar opgevallen hoe een belangrijke ontmoetingsplaats deze winkel was voor de buurt. En nu dus voor de 3e keer in korte tijd las ik over het idee van een winkel in een boek. Daar wil ik nog eens iets mee!
Maar wat is er voor nodig? 3 dingen volgens mij: een goed idee en daaraan gekoppeld plan; een ondernemer die enthousiast wordt van dit plan en geld.
Goede ideeën zijn er wel. Ik kan mij voorstellen dat een fietsenwinkel met goedkopen en goede fietsen en een reparatieafdeling een goede toevoeging kan zijn aan de wijk. Maar ongetwijfeld zijn er meer ideeën mogelijk. Een ondernemer die het ziet zitten om in de Schilderswijk een zaak te beginnen ken ik nog niet. En geld... dat moet niet zo'n groot probleem zijn. Het starten van een winkel vraagt investering. Misschien komt de eerste investering niet terug uit de winst, maar als de zaak verder kostendekkend kan draaien is het ok.
Ik weet niet of het er ooit van komt, zo'n winkel. Lege winkelruimte is er genoeg in de Schilderswijk. En wie weet... werkt het al door er over te schrijven en vang ik op deze manier wel de aandacht van een enthousiaste ondernemer die een winkel wil beginnen in de Haagse Schilderswijk. Tot eer van God.

Preken met Pasen

Ik heb net een tijdje zitten denken over het begin van mijn Paaspreek: een pakkend en herkenbaar begin waarmee we iets kunnen ervaren van de verrassing en verwarring die er op de dag van Jezus' opstanding moet zijn geweest. Maar ik ben er mee gestopt. Een herkenbaar vergelijk is er niet. Je kunt het je nog proberen voor te stellen hoe het is dat iemand die je begraven hebt plotseling levend voor je staat, maar ervaren kunnen we het niet. Het is gewoon onmogelijk.
Eerlijk gezegd vind ik preken met Pasen lastig. Aan de ene kant is voor mij het Paasfeest onomstotelijk het hoogtepunt van het jaar in de kerk. Aan de andere kant heb ik ook wel eens het gevoel dat ik de jubel op Pasen wat geforceerd laat klinken. Dit jaar ben ik weer bezig met het Marcusevangelie. Dat is een fascinerend evangelie als het gaat om het Paasverhaal omdat het twee keer wordt verteld. Marcus is een evangelie met twee keer een slot. De eerste keer eindigt het evangelie met grote verwarring. De vrouwen hebben ontdekt dat het graf leeg is en hebben de engel horen zeggen dat Jezus is opgestaan. Dan vluchten ze hollend weg en zeggen tegen niemand iets. Helemaal geen geforceerde jubel dus.
Dan lijkt het wel alsof er iemand is geweest die dit einde van Marcus' boek toch niet zo mooi vond. Of dat nu Marcus zelf is geweest of iemand anders maakt niet zo veel uit. Maar er is een nieuw slot geschreven aan het boek dat veel enthousiaster eindigt met apostelen die het grote nieuws van de Opgestane verkondigen in de wereld. Maar ook dat tweede slot begint met een zinnetje dat wordt herhaald: 'zij geloofden het niet'. Pasen is een ongelofelijk verhaal, volgens Marcus konden mensen het pas geloven nadat ze Jezus hadden gezien.
Hoe moet dat dan met ons? Wij hebben Jezus niet gezien, wij moeten het doen met de verkondiging. Maar afgelopen week heb ik wel een mooi voorbeeld gezien hoe groot de vreugde kan zijn terwijl je slechts kunt leven vanuit het horen. Een Nigeriaanse vrouw uit de kerk kwam deze week naar me toe. 6 jaar geleden heeft ze haar kinderen bij haar familie achter gelaten. Haar oudste zoon, die nu 20 is, probeerde 2 maanden geleden zijn ellendige omstandigheden in Nigeria te ontvluchten en ging op avontuur op weg naar Europa. Ik vermoed dat hij ging met de grote wens naar zijn moeder te gaan. Hij strandde in Lybie toen daar de opstand begon. Wekenlang hoorde ze niets van hem. Maar nu heeft ze het bericht gekregen dat hij leeft en terug is in Nigeria. Dolblij was ze vanwege dit goede nieuws! Ze heeft hem niet gezien, ze weet zelfs niet of er ooit een moment komt dat ze haar zoon weer ziet hier op aarde. Maar hij, waar ze zich zorgen om maakte, leeft!
Vreugde kan wel zonder te zien. Als je maar zeker weet dat het waar is.

Amstel Gold Race

Vandaag de filmpjes en foto's bekeken van mijn prestatie zaterdag in de Amstel Gold Race. Op die filmpjes ziet het er nog best florisant uit hoe ik op de fiets zat! En ik moet zeggen: hoe verder de finish van zaterdagmiddag achter me ligt, hoe beter ik me voel over de geleverde prestatie! Het is in elk geval prettig nadat ik vorig jaar heb moeten afstappen in 'Limburgs Mooiste' dat ik zonder al te veel problemen de 150 km heb kunnen uitrijden. Iets beter getraind en iets beter uitgerust geeft veel voldoening. Nu de vorm vast weten te houden voor de volgende uitdaging: in het Hemelvaartsweekend de Galibier en de Madeleine op!
Van de profs een dag later heb ik niets gezien. Ik had wat beters te doen: een prachtige doopdienst in de Havenkerk van een vrouw die na veel omzwervingen in haar leven Jezus heeft gevonden. Opgegroeid als Jehova's Getuige, beland via een relatie in het Hindoeïsme, is ze uiteindelijk via haar huidige man bij Jezus uitgekomen. Ze gaf er een prachtig getuigenis over.
Trouwens, als ik er even over nadenk, past de toertocht misschien wel beter bij het beeld van de wedloop uit Hebreeën 12 dan een wedstrijd waar er maar eentje kan winnen. Met tientallen tegelijk kwamen we zaterdagmiddag aan op de Cauberg. Duizenden andere renners waren ons al voorgegaan. Toch kwamen we de finish over als overwinnaars. Prachtig om de finish te passeren terwijl je naam wordt genoemd: Peter Strating uit Den Haag. Even het gevoel dat je iets geweldigs hebt gepresteerd.

Wat verwacht u van een kerk?

Twee weken geleden heeft een team van Jeugd met een Opdracht interviews afgenomen op straat in de Schilderswijk. Er werden verschillende vragen gesteld naar wat mensen geloven. Als laatste vraag werd gesteld: wat verwacht u van een kerk?Vandaag heb ik nog eens de enqueteformulieren doorgenomen. Het waren er niet zo heel veel, dus niet representatief voor de bevolking van de Schilderswijk misschien. Toch is het goed om kennis te nemen van de meningen van de geïnterviewde mensen. De meeste interviews waren gehouden met moslims. Dat is niet zo verwonderlijk in deze buurt. Maar juist daarom is het des te opvallender dat bijna iedereen iets positiefs antwoordde op de vraag naar verwachtingen van een kerk. Slechts één persoon die aangaf te geloven in een 'intelligent disign' en sprak over buitenaardse wezens verwachtte niets van een kerk. Alle andere respondenten gaven aan wel iets te verwachten. Mensen willen de kerk graag zien als een plek waar openheid en gastvrijheid is en waar mensen met elkaar verbonden worden.
Er wordt in Nederland heel wat afgeklaagd over moslims dat ze niet willen integreren. En uit eigen angst en afweer houden we contact met hen buiten de deur. Uit zo'n enquete valt af te leiden dat mensen ongeacht afkomst of geloof ongeveer dezelfde verlangens uitspreken wanneer je ze persoonlijk aanspreekt. Ieder mens wil graag openheid en gastvrijheid ervaren en zich verbonden voelen met anderen. De moslims in de Schilderswijk verwachten ook nog van de kerk dat deze zich daarvoor inzet. Laat Christus ons nu juist daartoe geroepen hebben!

Total Church

Vandaag was ik op de conferentie die georganiseerd was naar aanleiding van de presentatie van het in het Nederlands vertaalde boek Total Church' van Tim Chester en Steve Timmis. Vorig jaar had ik met een klein groepje uit Nederland al kennis gemaakt met het concept van Total Church op een conferentie in Sheffield. Daar was ik erg geïnspireerd door de combinatie van 'evangelie' en 'gemeenschap' die ze maken. Samengevat kan je zeggen dat met Total Church wordt bedoeld dat het evangelie geleefd wordt in een (kleine) groep van mensen. Het gaat God niet om het individu maar om een volk. Dat 'volk' is niet bedoeld om alleen samen te komen op zondagmorgen, maar om samen  in het alledaagse leven vorm te geven aan het geloof in Christus. Vandaag sprak Steve Timmis over 'Total Church'.
In de Havenkerk doen we veel dat lijkt op wat Steve Timmis vertelde. Op allerlei verschillende manieren komen mensen bij elkaar om samen te eten, koffie te drinken, de bijbel te lezen en weet ik wat niet al. Kerkelijk en onkerkelijk, gelovig en ongelovig... alles doet door elkaar mee. En elke keer komt ter sprake waar wij als christenen in geloven. Toch is het ook weer niet helemaal het concept van 'total church' zoals dat in het boek wordt beschreven. Wij werken veel minder vanuit een vaste groep of 'evangeliegemeenschap' (zoals het vandaag werd genoemd). De Havenkerk is niet georganiseerd in vaste groepen maar heeft een aanbod dat meer lijkt op een buffet: er is allerlei verschillend aanbod van kerkdienst tot koffie-ochtenden; van zwemmen en museumbezoek tot gebedsuur en bijbelstudie. In elk aanbod staat het evangelie op een of andere manier centraal. Ieder kan van het buffet afhalen wat hij wil. Er zijn mensen die bij één, twee of soms wel vier activiteiten in de week aanschuiven.
Wat is beter? ik denk dat die vraag niet zo belangrijk is. Wij zijn voortdurend op zoek naar hoe wij kerk kunnen zijn in onze buurt met de mensen die wij tegenkomen. Het gaat niet om welk label er aan hangt.
Eigenlijk vond ik dat ook wel een boodschap van vandaag. Het mooie dat ik vasthoud van deze dag is niet dat ons een ideaal concept van kerkzijn is voorgehouden. Het ging veel meer om het evangelie als levenswijze: een radikaal leven vanuit het geloof. De woorden van Daniel de Wolf aan het einde van de dag raakten mij: wij zullen weer opnieuw moeten uitvinden wat het woord radikaal betekent in het navolgen van Jezus. Op deze dag over Total Church ging het eigenlijk over Total Life, een leven in overgave aan Christus. Maar dan niet een individueel leven, maar een leven in gemeenschap.

Huwelijk

Ze wonen al 15 jaar samen. Ze hadden graag willen trouwen maar dat ging niet. Hij is tot voor ze elkaar leerden kennen zwaar verslaafd geweest. Maar vanuit zijn verslaving tot geloof gekomen en daarna een mooie vrouw tegen gekomen. Al die tijd hebben ze het met elkaar vol gehouden. Makkelijk was het niet altijd, want hij viel wel eens terug in oude gewoontes en verslaving. Maar steeds weer kwamen ze daar bovenop, ze bleven trouw aan God en aan elkaar. Nu is hij ziek. Hoelang hij nog te leven heeft is onbekend. Het steekt dat ze nooit hebben kunnen trouwen. Als ze dat met mij bespreken sus ik hun onrust door te zeggen dat God hun omstandigheden kent en dat ze voor Hem getrouwd zijn. Een week later komt zijn oude voorganger van de Victory Outreach bij hem op ziekenbezoek. Als ze dit probleem uit hun leven aan hem voorleggen hoor ik hem op grote afstand bijna denken: 'dat slappe geouwehoer van die hollandse pastor!' Hij beveelt de zieke man en zijn vrouw op te staan en elkaar de rechterhand te geven en vraagt of ze elkaar als man en vrouw aanvaarden. Dan proclameert hij met zijn machtige stem in de kleine woonkamer: 'in Jezus naam verbind ik jullie aan elkaar. Voor God zijn jullie vanaf nu man en vrouw.'
Precies wat deze mensen nodig hebben. Van zulk pastoraat kan ik alleen maar leren.

team van Jeugd met een Opdracht in de Havenkerk

Afgelopen week was een team van Jeugd met een Opdracht op bezoek in De Havenkerk. 7 jonge mensen hebben een week lang in de kerk geslapen en ondertussen van alles gedaan in de buurt rondom de kerk en geholpen met verschillende activiteiten van de kerk. Het was een mooie en vrolijke week. Het is goed dat enthousiaste jonge christenen die willen werken in het koninkrijk van God even een glimp opvangen van een buurt als de Schilderswijk en daarin mensen ontmoeten. Voor ons als Havenkerk was het mooi om een groepje enthousiaste mensen in ons midden te hebben met grote verwachting van God. In het dagelijks leven en werken wordt alles makkelijk gewoon: de bijzondere dingen die gebeuren én de teleurstellingen die je meemaakt horen er gewoon bij. Zo'n groepje jonge christenen van buiten frist de boel weer op. Je gaat zelf ook weer met andere ogen kijken naar je kerk en naar je omgeving. Wat mij betreft: weer met grote(re) verwachting van God!

Afscheid van pastor Jan van Eijken

Afgelopen vrijdag heeft Jan Eijken afscheid genomen van de Schilderswijk. Ruim 12 1/2 jaar heeft hij als coördinator van het pastoraat van de Willibrordparochie gewerkt. Nu moest hij wegens geldgebrek vertrekken. Dat is een groot gemis voor de Schilderswijk! Met hart en ziel was hij verbonden aan het pastoraat in de Schilderswijk. Ik ben blij dat ik Jan als collega heb leren kennen. Zo wie zo zijn de Katholieken hier in de Schilderswijk aanwezig op een manier waar wij als evangelisch georienteerde protestanten veel van kunnen leren. Heel ontspannen weten zij relaties aan te gaan met van alles en iedereen hier in de buurt om in elk geval iets goeds te kunnen doen.
De manier waarop Jan afscheid genomen heeft paste helemaal in zijn stijl: het werd een symposium waar alle belangrijke dingen die hij belangrijk vond voor de Schilderswijk nog eens gezegd moest worden. De titel van het symposium was 'geloof en religie in de Schilderswijk, een sociale factor van betekenis'. Jan hield ons nog eens voor dat de Schilderswijk niet te begrijpen is zonder rekening te houden met de religie van de mensen. En dat integratie pas echt goed kan verlopen wanneer mensen de mogelijkheid krijgen om vanuit de eigen identiteit zich thuis te gaan voelen. Het overheidsbeleid van vandaag is helaas niet gericht op integratie maar op assimilatie. Jan is een bruggenbouwer geweest in de Schilderswijk die mensen aan elkaar verbonden heeft. Jan verbond het werk dat hij gedaan heeft aan Johannes 4, het gesprek bij de bron van Jezus met een Samaritaanse vrouw. Een gesprek tussen een Jood en een Samaritaan over geloof had zo makkelijk kunnen ontaarden in het bestoken van elkaars verschillende leerstellingen. Dat gebeurde niet, het gesprek werd een gesprek over het hart, over wat een mens echt nodig heeft. Zo kom je verder en ontstaat er vreugde uit de ontmoeting.
Jan gaat nu verder werken in Scheveningen en Schipluiden, een hele andere omgeving dan de Schilderswijk. Ik wens hem toe dat hij ook daar kan bruggenbouwen. En dat zijn voorbeeld anderen inspireert om te werken in de Schilderswijk. Ik houd in elk geval vast het beeld van het gesprek van Jezus en de Samaritaanse vrouw bij de bron: het gaat elke keer weer om die ontmoeting van mens tot mens, van hart tot hart.

De Havenkerk op TVOf bekijk de flash versie.

Vorige week zond de ZVK een mooi portret uit van Hans Vel Tromp. Hans is door de NGK van Kampen uitgezonden als zendeling in Zuid Afrika. Het TV-portret van vorige week laat mooi zien hij hij de afgelopen jaren heeft gezocht naar een plek als zendeling die hij uiteindelijk gevonden heeft in Durban. Hans stond samen met mij aan de wieg van de Havenkerk. Hij heeft als gemeentestichter/pastoraal werker een belangrijke bijdrage geleverd aan de totstandkoming van de Havenkerk. Wat hij hier in de Schilderswijk van Den Haag geleerd heeft blijkt hem in grote mate gevormd te hebben. In een multiculturele buurt van Durban waar veel arbeiders van het platteland zijn neergestreken om in het havengebied van de stad te werken ziet hij parallellen met de Schilderswijk. Zoals hij hier in Den Haag gebouwd heeft aan een kerk met mensen waar de kerk helemaal geen oog voor had, zo wil hij ook in Durban aan de slag met mensen waar de kerk geen oog voor heeft. Het doet mij denken aan de gedachte die ik ooit meer dan 20 jaar geleden inkreeg waardoor ik visie kreeg voor een kerk in de Schilderswijk. Ik liep rond in de buurt waar ik net was komen wonen en vroeg me af hoe het komt dat de kerk zo uit zicht was geraakt in de Schilderswijk. Ik realiseerde me dat de Bijbel laat zien dat juist de mensen die er in de maatschappij wat buiten liggen zich aangetrokken voelden door Jezus. Maar in de kerk van nu zijn ze niet te vinden. Ik realiseerde me dat de mens op zich niet zo veel veranderd is, maar dat de kerk kennelijk anders is dan Jezus. Met die gedachte is de visie geboren om een kerk te stichten in de Schilderswijk waar mensen die buiten de boot van onze maatschappij en de kerk vallen zich wel welkom weten. Mooi dat Hans zich geroepen weet om in Durban op soortgelijke manier een kerk te vormen. Van Havenkerk tot Havenstad heet het portret. Leuk straks een zusterkerk in Durban. Ik verheug me er al op om daar ooit een kijkje te komen nemen!

Waar is de kerk?

en waar hoort je plaats te zijn als dominee? Afgelopen zondag was ik een keertje niet in de Havenkerk maar 'op toernee'. 's Morgens in de NGK van Oegstgeest, 's middags in Houten. Op één dag voor meer dan 1000 mensen gepreekt! Wat een contrast met met normale zondagen. De week ervoor had ik achter elkaar 3 diensten gedaan in de Havenkerk. Hoeveel mensen zullen er zijn geweest? De eerste dienst, schat ik, zo'n 40 tot 50; de tweede dienst 2(!) en de derde dienst weer zo'n 10 mensen. Afgelopen zondag zijn er na de beide diensten ongeveer net zo veel mensen naar mij toegekomen om te vertellen dat ze wat hebben gehad aan de preek als er op een normale zondag mensen bij mij in de kerk zitten! Dat doet goed en geeft het gevoel van belangrijkheid ;-). Toch ben ik zondag weer blij als ik gewoon in de Havenkerk ben. Er is geen kerk waar ik me zo thuis voel als daar. Ik ben blij dat het niet zo massaal is, er heerst de sfeer van een hechte familie waar iedereen gekend wordt. Op zich mag van mij de Havenkerk best groeien als die familie sfeer waar iedereen welkom is en gezien wordt maar behouden blijft. Maar het is ook goed om te blijven vasthouden aan het gegeven dat het in het koninkrijk van God niet gaat om getallen. De dienst met 2 mensen is net zo waardevol als de dienst met 600. Natuurlijk ziet het er niet zo uit... in de dienst met 2 aanwezigen buiten mij was de één doof en moest de volgende dag zijn oren uit laten spuiten en de ander was erg bezig met zijn eigen verhaal. Maar we hebben ook samen God gezocht en onze noden bij hem mogen leggen.
Nu is 2 mensen in een kerkdienst wel wat erg weinig. Maar het is het begin van een nieuwe 'huisgroep/gemeente' in de Havenkerk. Afgelopen zondag (zonder mij) waren ze al met zijn achten. Het is een groepje mensen dat wel lijkt op de mensen in de gemeente van Corinthe. Paulus schrijft over hen dat ze in de ogen van de wereld onbeduidend zijn en veracht, maar door God uitgekozen om wat wél iets is te niet te doen. Bij die mensen wil ik zijn, ook al is dat niet altijd makkelijk en denk je best wel eens 'waar doe ik het voor?' En als ik dan af en toe eens een zondag op toernee ga dan krijg ik precies genoeg bevestiging dat ik héél belangrijk ben om het vol te houden. Ik kom helemaal niets te kort.

Elkaar inspireren

Vanmiddag samen met een paar mensen van 'Den Haag in Beweging' een ontmoeting gehad met een paar broeders uit Maastricht. Het was een inspirerend contact. Zowel in Den Haag als in Maastricht is er visie voor gemeentestichting. De manier waarop het opgepakt wordt verschilt. De (vrijgemaakte) kerk van Maastricht heeft ingezet op gemeentestichting door huisgemeentes. Er was een verlangen om missionaire gemeente te zijn. Maar het bleek als kerk moeilijk om echt voet aan de grond te krijgen bij de Maastrichtenaren, mede omdat de gemeente zelf bijna geheel uit mensen van boven de rivieren bestaat. Nu wordt van nieuwe mensen niet meer verwacht dat ze naar de bestaande kerk komen, maar worden ze uitgenodigd in een kleine huisgemeente. Een mooi concept waarbij de huisgemeente echt een complete gemeente is met viering van doop en avondmaal.
Hoe ze op zoek zijn naar een goede vorm van kerkzijn in Maastricht is vergelijkbaar met hoe wij in de Havenkerk zoeken naar hoe we kerk kunnen zijn in de buurt. De uitkomst is verschillend - afhankelijk van de mensen die je zelf hebt in de kerk en de mensen uit de buurt. Ook wij ervaren dat onze manier van kerkzijn op zondag niet past bij veel buurtmensen die zich wel aangetrokken voelen tot geloof en de kerk. In Maastricht hebben ze daarom gekozen voor huisgemeentes helemaal los van de 'moederkerk', wij voor een bont palet van aanbod van samen eten tot groepen rond de bijbel waarbij alles verbonden is aan de Havenkerk zelf. Het leuke is dat je wel van elkaar kunt leren, ook al kies je het als kerk voor verschillende vormen. De overeenkomst is het zoeken naar een manier van kerkzijn die missionair is in de buurt waar je zit.
Zowel in Maastricht als in Den Haag hebben we inspiratie opgedaan bij het concept van Total Church. Binnenkort spreken we elkaar weer... op 9 april. Dan kan jij er ook bij zijn, want dat is op een conferentie over 'Total Church' in Amerongen. Kijk hier voor meer info. Het beloofd een mooie dag te worden. Goed om elkaar te inspireren om kerk te zijn in eigen buurt!

Loslaten

Vanmiddag onze dochter Gerjanne weggebracht naar Schiphol. Ze gaat in haar uppie 4 maanden trekken door Azie. Leuk natuurlijk, maar als ouder kost het ook wat. Je moet wel heel abrupt je dochter van 18 loslaten. Vol spanning wachten we af tot ze morgenmiddag in Kuala Lumpur is geland en wat er daarna allemaal verder volgt. Tegelijk besef ik wat een luxe het is als je op deze manier je kind kunt loslaten. Zij gaat vol vertrouwen  de wijde wereld in en als het goed is doet ze mooie ervaringen op en komt ze over 4 maanden weer thuis.
Heel anders dan een vrouw in de Havenkerk die haar kinderen al 6 jaar niet heeft gezien. Zij trok met mooie beloften uit Nigeria weg naar Europa om geld te verdienen voor haar kinderen, maar kwam hier in een hel. Haar kinderen bleven achter bij hun oma. Ondertussen is de oma overleden en zijn de kinderen bij een tante. Daar is de sfeer niet altijd goed, uiteindelijk is haar oudste zoon weggelopen. Weken heeft ze in spanning gezeten tot ze twee weken geleden een telefoontje kreeg. Hij was aangekomen in... Libië.

Wat zijn er mensen die veel moeten loslaten.

Studeren met voldoening

Zucht... net mijn laatste opdracht afgerond voor dit jaar van mijn sociologiestudie. Volgend seizoen weer verder met 2 nieuwe vakken. Het heeft een aantal (halve) nachten werk gekost, maar ik ben tevreden! Ik heb een ontzettend leuke studie gedaan naar kerkelijk beleid over de betekenis van de kerk voor de samenleving. Met een aantal verrassende ontdekkingen!
Zo heb ik ontdekt dat gemeentestichters allemaal heel enthousiast zijn over de betekenis van de gemeente voor de samenleving. We willen allemaal gemeenschappen stichten waardoor zo veel mogelijk mensen bereikt worden en God leren kennen. Fantastisch! en daar ben ik ook helemaal voor. Maar we zeggen niet of nauwelijks hoe we de samenleving zien en wat we goed vinden voor de samenleving (op dat ene na dan dat het goed is als mensen God leren kennen).
Ook verrassend in een tijd dat overal nieuwe kerkelijke gemeenschappen ontstaan is dat kerkelijke beleidsmakers daar weinig oog voor hebben. In het hele visiedocument van de pkn over de plaats van de kerk in de samenleving is bijna niets te vinden over het belang van de gemeenschap! Hebben ze zitten slapen? (http://www.pkn.nl/5//site/uploadedDocs/KTO%2009-05%20Kerk%20en%20Staat2.pdf)
Ik ben enthousiast geworden van Kennedy, stad op een berg. Ik had het al eerder gelezen, maar nu heb ik echt begrepen wat hij met 'contrasterende gemeenschap' bedoelt. Trouwens, ds. Hans Visser (ja die van de Pauluskerk) had ongeveer het zelfde al 10 jaar eerder geschreven in een prachtig proefschrift. Een volgende keer zal ik meer schrijven over die 'contrasterende gemeenschap'. Nu eerst maar even genieten dat mijn opdracht af is en dat ik van m'n sociologiestudie zelfs nog iets geleerd heb waar ik direct wat aan heb als leider van een kerkelijke gemeenschap.

broze gemeenschap

In de kerk draait het om gemeenschap. Of misschien kun je om misverstanden te voorkomen beter spreken van relaties. Toch vind ik het woord gemeenschap wel erg mooi. Bij relaties denk ik meer aan vrienden 1 op 1, bij gemeenschap heb ik een groepje mensen voor ogen. Mensen die misschien geen vrienden van elkaar zijn maar wel samen een groep vormen. Het is mijn ideaal dat we in de kerk een gemeenschap kunnen vormen van mensen die verschillende achtergronden die normaal niet zo maar met elkaar omgaan. Dat lukt soms met vallen en opstaan.
Aan de koffietafel in de kerk komt altijd het wereldnieuws voorbij. Heel bijzonder was het dat afgelopen week daar ook 2 Egyptenaren bij zaten die deelden wat het nieuws uit Egypte voor hen betekende. Eén van onze Schilderswijkse dames benoemde het ook dat het zo mooi is om met allemaal verschillende mensen om de tafel te zitten en met elkaar te spreken. En inderdaad... van de 15 aanwezigen waren er mensen die geboren zijn in Nederland, Egypte, Iran en Marokko. Het maakte me gelukkig dat een hollandse dame uit de Schilderswijk dat als waardevol benoemde.
Maar nog geen uur later bleek al weer hoe broos die gemeenschap is. Twee Iraniërs hadden iets aan elkaar gevraagd in hun eigen taal. 'Wie denken ze wel dat ze zijn en waarom zijn zij eigenlijk in Nederland gekomen om te leven van onze belastingcenten?' was het commentaar.
We hebben dus nog veel te leren. Daarvoor zijn zulke kleine gemeenschappen in de kerk heel belangrijk. We zullen het wel moeten leren om het hier op aarde een beetje gezellig te houden met elkaar. Het is ook essentieel als voorbereiding op de grote toekomst. Dan kunnen we toch ook niet aankomen bij elkaar met: 'wie denk jij wel dat je bent dat je hier mag zijn en mag leven van de genade van Christus'? Tenslotte geldt dat straks voor ons allemaal. Misschien goed om dat nu al vast te bedenken: dat ook het leven nu op aarde een leven uit genade is. Het is in elk geval geen verdienste dat je wieg op een bepaalde plaats heeft gestaan.

De Psalmen van Hazes

In veel kringen buiten de volksbuurten wordt nog wel eens neerbuigend gedaan over het Levenslied. Maar voor mensen uit de volksbuurten is deze muziek heel belangrijk. Het raakt hun hart en hun geloof.

Vanmorgen was er een uitvaart van een echte Schilderswijkse vrouw. Geboren en getogen in de buurt, en nu er dus gestorven. De crematieplechtigheid werd door heel veel mensen bezocht. En inderdaad... opgeluisterd door het Levenslied.
Alle aspecten van het Hollandse leven in de volksbuurt kwamen op deze uitvaart langs. Je proeft dat mensen hard zijn geworden door het leven en de teleurstellingen die er steeds weer zijn. Maar je voelt ook de verbondenheid van mensen met elkaar. Soms sta ik op een uitvaart met nog geen 10 mensen, vanmorgen met meer dan 150 man. Het was dan ook een echte Schilderswijkse vrouw die gestorven is. En Schilderswijkers kunnen bonje met elkaar maken, maar als het er op aankomt dan zijn ze er voor elkaar. Praten over gevoelens is te moeilijk. Daar is het leven te hard voor geweest. Maar gevoelens worden wel beleefd, vooral als het Levenslied klinkt. André Hazes was daar een prachtige vertolker van. Vanmorgen hoorden we hem 'La Mama' zingen over mama die er niet meer is, maar toch - ergens - aanwezig blijft.
De vrouw die vanmorgen gecremeerd werd, was een vrouw die al een aantal jaren in de kerk kwam bij de wekelijkse maaltijd. Vorig jaar kreeg ik een boek waarin iedereen in de kerk iets had geschreven. Zij schreef de indrukwekkende woorden: 'dat ik nu zo vaak in de kerk kom, had ik vroeger nooit kunnen denken.'
Vanmorgen zag ik het weer bij de aanwezige mensen: volksbuurtmensen zijn zeer religieus. Ze geloven in het hiernamaals en hebben een diep religieus gevoel dat helaas niet gevoed is door de kerk. André Hazes heeft het gevoel beter weten te raken dan de dominees en de pastoors.
Ik weet wel: religieus besef is nog geen christelijk geloof. J.H. Bavinck heeft daar in 1949 een prachtig boekje over geschreven dat vandaag nog steeds (of weer) actueel is. Maar wat een mooie uitdaging om op zo'n crematie van vanmorgen het religieus besef, door André's Psalm geraakt, een beetje te vullen met christelijk geloof.

Gerjanne op reis

Even klein persoonlijk 'leed'. Gerjanne, onze tweede dochter, vertrekt op 8 maart voor 4 maanden naar Azie. Ze heeft alvast een blog aangemaakt om haar reiservaringen te delen. Die heb ik gezet in 'mijn lijst met blogs'. Naast dat ik het spannend vind dat ze alleen op reis gaat, vind ik het natuurlijk stiekem ook wel heel leuk dat ik zo'n ondernemende dochter heb. Vorig jaar was het Anke die op reis ging, straks dus zij. Het duurt nog wel een kleine 2 maanden, maar de voorbereidingen zijn nu wel begonnen.

sociologie op de nieuwjaarsbijeenkomst

Ik heb al weer even niet geschreven in mijn blog. Kerst en nieuwjaar was een mooie maar ook drukke periode, maar de grootste reden dat ik niet aan mijn blog ben toegekomen is mijn studie. In september ben ik begonnen met colleges over stadssociologie te volgen. Op dit moment ben ik bezig met een vak over grootstedelijk beleid. En deze week moet daarvoor een opdracht afgeschreven worden. Dat vraagt nogal wat tijd. je kunt je natuurlijk wel afvragen of je als dominee er wat aan hebt om zo'n studie te volgen. Misschien is deze studie voor mij wel meer interessant dan nuttig. Maar ik merk wel dat ik door het bezig zijn met deze studie al wat anders ben gaan kijken naar de mensen en wat er gebeurt in de Schildersbuurt. Een leuk voorbeeldje is de nieuwjaarsbijeenkomst van 1 januari. Er ontspon een gesprek dat ik zonder deze studie waarschijnlijk niet had gevoerd. Ik had net nieuwjaarsmorgen een stukje op TV gezien over het 'kerstboom rausen' uit de jaren 70 en 80 in Den Haag. Dat ging er nogal heftig aan toe! Mensen waren maanden bezig met verzamelen van brandbaar materiaal voor hun nieuwjaarsvuur en als het nodig was trokken ze er als wijk op uit om met een andere buurt te matten.
Naar aanleiding van mijn nieuwjaarsboodschap uit Psalm 93 kregen we het over de onzekere tijd waarin we leven. Iedereen ervaart het leven vandaag als moeilijker en met meer gevaar dan vroeger. Ik hield ze voor dat het vroeger toch ook geen lekkere tijd was in Den Haag en hield ze voor wat ik gezien had op TV. Toen ik daarover begon te vertellen, gingen de ogen van de Schilderswijkers glinsteren: kerstboom rausen, dat was nog eens leuk! Toen ik ze vertelde dat daardoor toch ook een hoop rottigheid gebeurde waren ze het met me eens. Toch was die tijd een goede tijd. Samen zijn we tot de conclusie gekomen dat de jaren 70 als prettig en warm beleefd werden omdat er toen saamhorigheid was en ze zelf deel uitmaakten van de groep die rottigheid uithaalde. Nu is de saamhorigheid weg uit de buurt en zijn er vreemden die rottigheid uithalen. Dat is toch wel even andere koek! Het maakt de rottigheid opeens niet leuk meer.